Od decentralizacji do regulacji: Przyszłość rynku krypto po 2025 roku

Jednym z prelegentów na konferencji ETHLegal x PKO BP był radca prawny Jarek Nowacki, który podzielił się swoimi spostrzeżeniami na temat tego, jak mogą wyglądać regulacje kryptoaktywów w Polsce i Europie po 2025 roku. Jego prezentacja skupiła się na wyzwaniach związanych z decentralizacją i pełną regulacją rynku kryptowalut.

Zachęcamy do obejrzenia pełnego nagrania wystąpienia Jarka Nowackiego z konferencji, dostępnego poniżej:

W niniejszym artykule przyjrzymy się najważniejszym zagadnieniom, które poruszył Jarek Nowacki: wejściu w życie regulacji MiCA, wyzwaniom związanym z decentralizacją oraz możliwościom, jakie oferują nadchodzące zmiany prawne. Omówimy, co czeka rynek kryptoaktywów po 2025 roku i jak podmioty działające w branży mogą przygotować się na te zmiany.

Znaczenie roku 2025 dla regulacji rynku krypto

Rok 2025 zapowiada się kluczowym momentem dla rynku kryptowalut w Europie, głównie ze względu na pełne wejście w życie rozporządzenia MiCA (Markets in Crypto-Assets Regulation). Rozporządzenie to ma na celu ujednolicenie przepisów dotyczących kryptowalut w Unii Europejskiej, co ma zapewnić większą przejrzystość i bezpieczeństwo dla inwestorów, a także wzmocnić ochronę konsumentów. Jak podkreślił Jarek Nowacki:

MiCA zaczyna w pełni obowiązywać od 30 grudnia tego roku, jednak pełny obraz regulacji zobaczymy dopiero w 2025 roku, kiedy to w życie wejdą wszystkie środki poziomu 2 i 3, czyli rozporządzenia implementacyjne oraz rekomendacje.

Oznacza to, że przez cały 2025 rok branża kryptoaktywów będzie dostosowywać się do nowych regulacji, a pełne wdrożenie przepisów nastąpi dopiero po upływie okresu przejściowego, który kończy się w 2026 roku.

Decentralizacja a MiCA: wyzwania i wyjątki

Decentralizacja od zawsze była jednym z fundamentalnych elementów rynku kryptowalut. Jednak, jak zauważył Nowacki, rozporządzenie MiCA uwzględnia możliwość istnienia projektów zdecentralizowanych, co jednak rodzi wiele wyzwań prawnych.

MiCA aprobuje fakt, że istnieje coś takiego jak decentralizacja, czyli sytuacja, w której nie mamy podmiotu odpowiedzialnego za projekt. Tego rodzaju projekty mogą nie podlegać bezpośrednio regulacjom MiCA, jeśli usługi kryptoaktywów są świadczone w pełni zdecentralizowane i bez pośredników.

Jednak problemem jest ustalenie, kiedy projekt faktycznie spełnia kryteria decentralizacji. W praktyce wiele projektów, choć promuje się jako zdecentralizowane, może być kontrolowanych przez kilka kluczowych podmiotów, co rodzi pytania o ich realną decentralizację.

Okres przejściowy i regulacje dla podmiotów działających na rynku krypto

W czasie prezentacji Nowacki zwrócił uwagę na okres przejściowy, który ma umożliwić podmiotom działającym obecnie na rynku kryptowalut dostosowanie się do nowych przepisów. Przewidziano, że przedsiębiorstwa będą miały czas do końca czerwca 2026 roku na uzyskanie wymaganych zezwoleń, co pozwoli im kontynuować działalność zgodnie z obowiązującymi regulacjami.

Podmioty, które działają obecnie na podstawie wpisu do rejestru dostawców usług walut wirtualnych, będą mogły funkcjonować do końca czerwca 2026 roku bez konieczności uzyskania nowych zezwoleń. Jednak po tym okresie nie będzie takiej możliwości.

To oznacza, że do 2026 roku rynek kryptowalut przejdzie gruntowną weryfikację, a jedynie te firmy, które spełnią nowe wymagania, będą mogły kontynuować działalność. Nowacki zaznaczył, że w praktyce może to oznaczać redukcję liczby podmiotów świadczących usługi na rynku kryptowalut.

Wyjątki i furtki w MiCA

Mimo restrykcyjnych przepisów, rozporządzenie MiCA przewiduje kilka wyjątków, które mogą być atrakcyjne dla przedsiębiorstw z branży kryptowalut. Jednym z nich są tokeny NFT (Non-Fungible Tokens), które, jeśli są unikalne i niezamienne, mogą być wyłączone spod niektórych regulacji.

Projekty, które będą tworzyć tokeny NFT reprezentujące unikalne zasoby cyfrowe, takie jak sztuka czy przedmioty kolekcjonerskie, mogą być zwolnione z niektórych obowiązków nałożonych przez MiCA.

Inne wyjątki dotyczą tokenów użytkowych oferowanych bezpłatnie lub emitowanych w ograniczonych sieciach sprzedawców, co pozwala na uniknięcie pełnej regulacji.

Decentralizacja: rzeczywistość kontra teoria

Jednym z kluczowych tematów poruszanych przez Jarka Nowackiego była decentralizacja w praktyce. Choć w teorii projekty kryptowalutowe dążą do pełnej decentralizacji, rzeczywistość często okazuje się bardziej skomplikowana. Nowacki zauważył, że decentralizacja może być rozumiana na różnych poziomach – od technologicznego po zarządzanie projektem.

Decentralizacja może dotyczyć warstwy rozliczeniowej, architektury czy governance. W praktyce często okazuje się, że projekty są kontrolowane przez pojedyncze podmioty, co rodzi ryzyko uznania ich za scentralizowane.

Jednym z największych wyzwań dla projektów kryptowalutowych w przyszłości będzie stworzenie rozwiązań, które faktycznie spełniają kryteria decentralizacji, a jednocześnie są zgodne z nowymi regulacjami.

Podsumowanie

Rok 2025 będzie kluczowym momentem dla rynku kryptowalut w Europie. Nowe regulacje wprowadzone przez MiCA wymuszą zmiany na wielu podmiotach, a okres przejściowy da firmom czas na dostosowanie się do wymagań. Projekty zdecentralizowane będą musiały udowodnić, że spełniają kryteria decentralizacji, a przedsiębiorstwa będą mogły korzystać z wyjątków oferowanych przez MiCA. Przyszłość rynku będzie zależeć od zdolności firm do dostosowania się do nowych przepisów oraz od tego, jak rynek zareaguje na te zmiany.