Dokument 3.0 – czy jesteśmy gotowi na interaktywne dokumenty przyszłości?

Rozwój technologii blockchain otwiera przed nami nieznane dotąd możliwości, zarówno w biznesie, jak i w administracji publicznej. Coraz częściej pojawiają się jednak pytania o to, jak te innowacje wpłyną na nasze życie codzienne oraz jak prawo nadąża za dynamicznie zmieniającą się rzeczywistością cyfrową. Czy jesteśmy gotowi na w pełni zautomatyzowane dokumenty, które same zaktualizują swoje dane w momencie zmiany naszego statusu? O tym właśnie rozmawiali eksperci na konferencji ETHLegal x PKO BP.

Zapraszamy do obejrzenia pełnego nagrania prezentacji prof. Dariusza Szostka, CEO Szostek_Digital, który w przystępny sposób przedstawił wyzwania i przyszłość cyfrowych dokumentów oraz regulacji prawnych.

Z tego artykułu dowiesz się, czym jest dokument 3.0, jak polskie przedsiębiorstwa wypadają na tle Europy pod względem cyfryzacji oraz jakie zmiany regulacyjne są niezbędne, aby blockchain i inne innowacje technologiczne mogły rozwijać się w Polsce.

Regulacje prawne a rozwój technologii blockchain

Prof. Dariusz Szostek rozpoczął swoją prezentację od wskazania rosnącej liczby regulacji prawnych, które kształtują obecny rynek technologiczny, w tym blockchain. „Aktualnie jesteśmy na etapie tsunami legislacyjnego” – zauważył, podkreślając, że liczba aktów prawnych w Europie przekracza już tysiąc stron i stale rośnie.

Regulacje te są niezbędne, aby zapewnić bezpieczeństwo i zaufanie, które – jak twierdzi profesor – są podstawowymi wartościami europejskimi. Zauważył jednak, że zbyt wiele przepisów może być postrzegane jako bariera dla innowacji, co często podkreślano na różnych forach, w tym na Forum Ekonomicznym w Krynicy, z którego niedawno wrócił. Zwrócił uwagę na potrzebę równowagi między regulacją a swobodą biznesu, aby technologia blockchain mogła rozwijać się w Europie i nie była postrzegana jedynie jako dodatkowy koszt dla przedsiębiorstw.

Dokument 3.0 – ewolucja dokumentacji cyfrowej

Jednym z najważniejszych tematów prezentacji było wprowadzenie koncepcji dokumentu 3.0, czyli kolejnego kroku w rozwoju dokumentacji cyfrowej. Szostek porównał różne etapy rozwoju dokumentów, zaczynając od dokumentu 1.0, czyli tradycyjnego papierowego, podpisywanego dokumentu. Dokument 2.0 to już wersja zdigitalizowana – podpisana elektronicznie, ale nadal traktowana w sposób statyczny, bez możliwości automatycznej aktualizacji.

Dokument 3.0, według profesora, to interaktywny, żywy dokument, który potrafi samodzielnie aktualizować swoje dane. Przykładem może być sytuacja, w której zgon osoby jest natychmiast odnotowywany w systemach bankowych i urzędach, eliminując potrzebę ręcznego zgłaszania tego faktu. „Dokument 3.0 oparty jest na tokenizacji i blockchainie, dzięki czemu można osiągnąć pełną automatyzację procesów” – tłumaczył Szostek.

Wyścig z czasem: Polska a cyfryzacja

Niestety, według prof. Szostka, Polska pozostaje daleko w tyle, jeśli chodzi o poziom cyfryzacji. Z raportu DESI (Digital Economy and Society Index) wynika, że Polska plasuje się poniżej średniej unijnej w 26 na 32 wskaźniki dotyczące cyfryzacji. Szczególnie alarmujący jest niski poziom podstawowych kompetencji cyfrowych, które posiada jedynie 43% Polaków, podczas gdy średnia unijna wynosi 54%.

Brakuje także zaawansowanych umiejętności cyfrowych wśród przedsiębiorców – jedynie 3,6% specjalistów w Polsce posiada wysokie kompetencje w zakresie ICT, co stanowi poważne ograniczenie dla rozwoju nowych technologii, takich jak blockchain. Profesor zwrócił uwagę na fakt, że niski poziom cyfryzacji dotyczy głównie małych i średnich przedsiębiorstw, które „bardzo często postrzegają blockchain jako coś futurystycznego”.

Wyzwania w regulacjach i zarządzaniu danymi

Jednym z kluczowych wyzwań, jakie pojawiły się w prezentacji, była kwestia zarządzania danymi osobowymi i ich ochrony. W czasach cyfryzacji dane osobowe stają się cennym zasobem, nad którym obywatele tracą kontrolę. Szostek zauważył, że mimo wprowadzenia RODO, wiele osób nie wie, gdzie znajdują się ich dane i kto nimi zarządza. „Zarejestrowaliśmy się na wielu platformach w czasie pandemii, ale czy mamy świadomość, gdzie te dane się znajdują?” – pytał retorycznie.

Rozwiązaniem tego problemu ma być wprowadzenie elektronicznych walletów, które przechowują dane osobowe użytkowników i pozwalają im kontrolować, kto ma do nich dostęp. Profesor opisał również koncepcję poświadczenia atrybutów, która ma umożliwić przechowywanie informacji, takich jak np. uprawnienia zawodowe, w sposób elektroniczny, równoważny z dokumentem papierowym.

Podsumowanie

Podczas konferencji ETHLegal x PKO BP, prof. Dariusz Szostek poruszył kluczowe wyzwania związane z cyfryzacją i regulacjami prawnymi w obszarze blockchain. Wprowadzenie dokumentu 3.0 może zrewolucjonizować sposób, w jaki zarządzamy dokumentacją cyfrową, zapewniając większą interaktywność i automatyzację procesów. Jednak, jak zauważył Szostek, aby Polska mogła w pełni korzystać z tych technologii, konieczne jest zwiększenie kompetencji cyfrowych oraz przemyślane podejście do regulacji i zarządzania danymi.